____

Elżbieta Wspaniała


W sobotnio-niedzielnym wydaniu Gazety Wyborczej ukazał się tekst
Elizy Michalik zatytułowany „To aż takie proste”.
Co jest proste? Według art. 61 Konstytucji RP:

„1. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.”

Kiedy w grę wchodzą przepisy prawa i paragrafy, podobnie jak większość z nas, kładę po sobie uszy i szukam wsparcia u fachowca.
Gościem w środę była mec. Agata Stacewicz, która w sposób przystępny opowiedziała nam jak działa ustawa z 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.


Kto może pytać?

Zgodnie z art.2.1 ustawy każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji. Nie ma żadnych wyłączeń. Ustawa nie ogranicza tego prawa bezpaństwowcom ani obcokrajowcom.


Kogo możemy pytać?

Zgodnie z art.4.1 obowiązek udzielenia informacji publicznej mają władze publiczne
oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne.
Praktycznie każdy urząd i każdy samorząd, nie wyłączając samorządów zawodowych.
Wszystkie podmioty, które dysponują majątkiem publicznym.
Organizacje związkowe, pracodawców oraz partie polityczne.


O co możemy pytać?

O zasady wydawania pieniędzy publicznych.
O treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej.
O wszystkie informacje dotyczące spraw publicznych (zasady przetargów, konkursów itp.).


Jak to zrobić?

Wniosek składamy w formie pisemnej do odpowiedniego organu. Dopuszcza się wysłanie drogą elektroniczną.
Wniosek musi być podpisany. Powinien zawierać adres do odpowiedzi.
Nie ma obowiązku uzasadniania wniosku.


Jaki jest termin na odpowiedź?

Udostępnienie informacji publicznej powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki. Nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
W przypadku braku odpowiedzi w powyższym terminie, przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (opłata 100,00 zł).


Gdzie publikowane są informacje publiczne?

Udostępnienie informacji publicznych następuję przez ogłoszenie w Biuletynie Informacji Publicznej zwanej w skrócie BIP.

Podane informacje są uproszczone i służą pokazaniu, że każdy Kowalski ma narzędzie, z którego może skorzystać.
Może nadeszła pora, żeby odpowiednie instytucje rządowe zasypać pytaniami.
Jakie koszty ponosimy za organizację co miesiąc uroczystości na Krakowskim Przedmieściu?
Ile kosztuje nas utrzymywanie nieudaczników w spółkach skarbu państwa?
Ile kosztują stłuczki rządowych limuzyn?

Takich pytań jest dużo. Do nas należy inicjatywa. Powiedziałabym nawet,że to jest nasz obywatelski obowiązek pytać. Taki sam obowiązek jak stanąć do urn wyborczych.
Naszym obowiązkiem jest też zapoznawać się z przepisami, które pozwalają skutecznie bronić się przed tą i kolejną władzą.